Die succeservaringen, die hebben cliënten nodig

Stieneke is trajectbegeleider bij Homerun Forensische Zorg. Ze werkt 26 jaar bij Humanitas DMH en 7 jaar bij Homerun als trajectbegeleider.

‘Ik wandel een tijdje met ze mee’

‘Ik zie iedere cliënt als mens, ongeacht het delict dat hij of zij gepleegd heeft. Daardoor kan ik een goede werkrelatie opbouwen. Ik investeer veel in het opbouwen van die relatie, zodat er vertrouwen komt en zodat de cliënt in zijn kracht wordt gezet. Alleen op die manier kunnen ze het leven bereiken dat ze willen leven. Uiteindelijk moeten zij het zelf doen, ik wandel alleen een tijdje met ze mee.

Ik sta altijd naast de cliënt en ik kijk altijd naar mogelijkheden, naar waar ze goed in zijn. Vanuit daar kom je er vanzelf achter wat moeilijk is, en dat kunnen we dan samen gaan doen. Ik laat de cliënt zoveel mogelijk zelf doen. Denk bijvoorbeeld aan een lastig gesprek met een werkgever. Dan gaan we dat gesprek voorbereiden. ‘Wat zou je kunnen zeggen? Hoe zou je het kunnen zeggen?’ Als ik dan later een appje krijg: ‘het is me gelukt, ik heb het gedaan!’, daar word ik dan superblij van. Die succeservaringen, die hebben cliënten nodig.

Bij de stoplichtmethode leer je cliënten hun emoties herkennen.

Homerun werkt onder andere goed vanwege de driehoek waarin we werken: de samenwerking tussen mij, de trajectcoördinator en de gedragsdeskundige. Ik sta als trajectbegeleider dicht naast de cliënt. De gedragsdeskundige en trajectcoördinator zien wat de cliënt nodig heeft vanuit een ander perspectief. Zij staan meer op afstand, en dat helpt mij om anders naar de zaak te kijken. Samen zijn we een sterk team.

We werken met verschillende methodieken, zoals de stoplichtmethode en het signaleringsplan. Bij de stoplichtmethode leer je cliënten hun emoties herkennen: wanneer zit ik in groen en wanneer in oranje en wanneer dreigt het rood te worden? Het signaleringsplan maken we samen met de cliënt, daarin staat: wat laat je in gedrag zien als het goed met je gaat, wat als het iets minder gaat en welk gedrag laat je zien als het slecht met je gaat? Het biedt een mogelijkheid om het gesprek aan te gaan: wat heb je nodig om weer in groen te komen? Ik zie bijvoorbeeld dat je geen eten meer kookt, dat het een rommel is in huis. Dit gedrag staat bij oranje. Hoe gaat het met je en wat heb je nodig om weer in groen te komen?

Ook maken we vaak een levensverhaal. Veel cliënten hebben in hun leven veel meegemaakt. Het levensverhaal geeft hen en ons inzicht in wat er is gebeurd in hun leven waardoor ze reageren zoals ze reageren.

Ik geef veel complimenten en benoem vooral wat goed gaat. Daardoor groeit het zelfvertrouwen.

Onze cliënten hebben een licht verstandelijke beperking en daarnaast nog andere problematiek. De wereld gaat vaak te snel voor ze. Vijf gesprekken in een week is te veel. In de gesprekken krijgen ze vaak te veel informatie die ze niet goed kunnen verwerken of niet begrijpen. Dan ben ik een soort vertaler voor ze. Ik ben er om met ze mee te wandelen en ze uit te leggen hoe het werkt. En soms ook om te beschermen, te zorgen dat ze niet te veel hooi op hun vork nemen.

Ik geef veel complimenten en benoem vooral wat goed gaat. Daardoor groeit het zelfvertrouwen. Ik ben vaak ook echt trots op onze cliënten, en dat zeg ik ook: ‘je mag trots op jezelf zijn.’ Tegelijkertijd spreek ik ze ook aan op wat ze beter niet zo hadden kunnen doen. Omdat ik zo dicht naast ze sta, kan dat ook.

De samenwerking met de reclassering is heel prettig. Doordat zij de focus hebben op het delict en de veiligheid, kan ik naast de cliënt blijven staan. Als een cliënt zich bijvoorbeeld niet aan de voorwaarden houdt, dan spreken we beiden de cliënt daarop aan, maar wel op een andere manier. We werken ieder vanuit onze eigen rol en verantwoordelijkheid samen met de cliënt, daardoor kunnen we én het recidiverisico terugdringen én ervoor zorgen dat de cliënt het leven gaat leiden dat hij wil leiden. Veiligheid en welzijn gaan zo samen.’

Meer verhalen